De graanoogst komt tussen de buien door binnen. Opbrengsten blijken gemiddeld genomen heel redelijk. De kwaliteit is tot nu toe goed.
In het Zuiden is eind vorige week 90% van de tarwe al gedorst, in Noord-Nederland een schamele 10%. De graanoogst kwam in het Zuiden en Zuidwesten al in de tweede helft van juli op gang.

De graanoogst komt tussen de buien door binnen. In het Zuiden en Zuidwesten is dat inmiddels ver gevorderd, in het Noorden moet de grote klap nog worden gemaakt. – Foto: Peter Roek
De graanoogst komt tussen de buien door binnen. In het Zuiden en Zuidwesten is dat inmiddels ver gevorderd, in het Noorden moet de grote klap nog worden gemaakt. – Foto: Peter Roek
Op de kalenderdatum waar in veel jaren de graanoogst pas begint, hebben dit jaar al heel wat boeren de oogst al aan de kant. In het Zuiden en Zuidwesten is het al voor het grootste gedeelte gedaan met de oogst. Een beetje tussen de buien door, dat wel, maar toch kwam de meeste tarwe rond of onder 16% vocht van het land.

‘Droog jaar, graanjaar’
Naam: Mischa van Wesemael (41). Plaats: Nieuw-Namen (Zeeland) Bedrijf: akkerbouwbedrijf met loonwerktak. – Fotos: Peter Roek
Naam: Mischa van Wesemael (41). Plaats: Nieuw-Namen (Zeeland) Bedrijf: akkerbouwbedrijf met loonwerktak. – Fotos: Peter Roek
Maatschap Van Wesemael had vorige week het meeste graan eraf. Hoewel het ook, of misschien wel vooral, in Zeeuws-Vlaanderen erg droog is geweest, valt de opbrengst mee, vindt Mischa van Wesemael. De oudere boeren hanteren de spreuk dat een droog jaar een graanjaar is en die oude wijsheid wordt dit jaar bevestigd, vindt Van Wesemael.

Voor echte topopbrengsten had het voor de korrelvulling een paar keer meer moeten regenen, maar veel percelen zitten in zijn regio toch rond 10 ton per hectare en dat is gezien de langdurige droogte toch beslist niet slecht. Het is stelen tussen de buien door, maar het lukt om het meeste graan toch mooi droog binnen te krijgen.
Meer maaidorsers dan persen in het land. Hakselen is populair, zeker als het weer wat onbetrouwbaar is. In de omgeving van Kieldrecht gaat een vracht stro naar een Belgische fouragehandelaar.
Meer maaidorsers dan persen in het land. Hakselen is populair, zeker als het weer wat onbetrouwbaar is. In de omgeving van Kieldrecht gaat een vracht stro naar een Belgische fouragehandelaar.
Van Wesemael draait met vijf maaidorsers. Behalve graan is er vorige week ook nog met twee machines graszaad gedorst. Voor het derde jaar draait Van Wesemael met een Claas Lexion 770 met 9 meter maaibord op rupsen. Dat bevalt prima. Hij rijdt lekker en is aangeschaft om de bodem te ontzien. “Slijtage van de rupsen is een minpunt, maar dat wisten we al toen we de keuze maakten”, stelt Van Wesemael die al eerder ervaring met rupsen onder een aardappelrooier had.

Stro hakselen is de laatste jaren toegenomen, maar nu met zo’n 50% van het areaal gestabiliseerd, denkt de Zeeuws-Vlaamse boer en loonwerker. Boeren willen nog wel stro verkopen, maar alleen als dat meteen achter de maaidorser geperst wordt, zodat de groenbemester er zo snel mogelijk in kan. Lukt dat niet, dan wordt het alsnog hakselen.
Begin vorige week is vooral in het Zuidwesten een flinke slag gemaakt, hoewel de maaidorsers pas tweede helft van de middag goed op gang kwamen. Het was droog overdag, maar echt drogen deed het niet. Na de regen die in het weekend op veel plekken nog royaal naar beneden kwam, was de grond nog vochtig en in combinatie met maar een flauw zonnetje geeft het stro dan toch nog veel vocht op.

Kilo’s goed

De opbrengsten vallen over het algemeen mee. In de periode van de korrelvulling was het ook voor de granen aan de droge kant. Dat heeft een beetje opbrengst gekost, maar anderzijds was de tarwe, wellicht ook door het droge weer, wel gezond. Het was geen fusariumjaar en daardoor dit jaar ook geen klachten over bijvoorbeeld te hoge DON-gehalten.

Lees ook: Kwaliteit tarwe beter dan vorig jaar
De hectolitergewichten zijn ook goed, hoewel de graanontvangers in het Zuiden en Zuidwesten vorige week wel zagen dat iedere keer nadat de oogst door een buitje weer een dag vertraging opliep, het hectolitergewicht wat terugliep. Maar ook dan worden nog hectolitergewichten rond en zelfs boven 80 gemeten.

Zo snel mogelijk de groenbemester erin
Naam: Hans van den Nieuwendijk (38). Plaats: Middelharnis (Zuid-Holland). Bedrijf: akkerbouwbedrijf VP Combi, locatie Middelharnis. – Foto: Peter Roek
Naam: Hans van den Nieuwendijk (38). Plaats: Middelharnis (Zuid-Holland). Bedrijf: akkerbouwbedrijf VP Combi, locatie Middelharnis. – Foto: Peter Roek
Hans van den Nieuwendijk is bedrijfsleider op de akkerbouwtak van VP Combi in Middelharnis. Vorige week dinsdagavond reed hij de laatste rondjes op een perceel Bergamo. 16% en 15,6% vocht stond er op de briefjes van de laatste twee vrachten die weg zijn gebracht. Van den Nieuwendijk schat de opbrengst rond 10 ton. Al eerder dorstte hij Residence en Porthus. Die zat gemiddeld ook rond 10 ton. Met een hectolitergewicht van 83 en ook redelijk droog binnengekomen, is hij beslist niet ontevreden over het resultaat.

Een deel van het stro wordt geperst voor eigen gebruik in het veehouderijdeel van het bedrijf. De rest wordt gehakseld. “Als akkerbouwer zou ik het liefst alles hakselen”, stelt Van den Nieuwendijk. Goed voor de grond, maar ook om sporen van grootpakpersen en strowagens te voorkomen.

Het dorsen was dinsdag toch wat moeizaam. De ondergrond was wat vochtig waardoor het stro wat taai blijft, en hoewel het niet echt nat is, is de grond wel in een conditie dat die makkelijk verdicht. Een deel van het perceel is vrij zware klei, zo rond 50% afslibbaar. Daar gaat zo snel mogelijk de ploeg in als voorbereiding op de bieten van volgend jaar.

In het lichtere deel van het perceel wordt een groenbemester ingezaaid als vergroeningsperceel. Mest erop en inzaaien, liefst zo snel mogelijk. Ook dat is een reden om de hakselaar aan de combine te laten doen waar hij voor gemaakt is.

Na de oogst zo snel mogelijk mest en een groenbemester op het land. In België wordt drijfmest nog bovengronds uitgereden. Hier in Kieldrecht met de kerncentrale van Doel op de achtergrond.
Na de oogst zo snel mogelijk mest en een groenbemester op het land. In België wordt drijfmest nog bovengronds uitgereden. Hier in Kieldrecht met de kerncentrale van Doel op de achtergrond.
1
2
‹
›
Modern materiaal

Dat Nederland een overvloed heeft aan maaidorsers is geen nieuws, maar in een jaar dat het tussen de buien door moet gebeuren, is een vloot van modern materiaal wel de manier om het graan goed van het land te krijgen. De schaarse mooie momenten die er dit jaar zijn, worden goed benut. Bij de graanontvangststations merken ze al langere tijd dat boeren heel slagvaardig werken. “In korte tijd worden we met tarwe overspoeld”, zegt Aart den Bakker, manager afzet bij Agrifirm.

Feestje maken van het dorsen
Naam: Harry Reulink (59). Plaats: Nieuw-Wehl (Gelderland) Bedrijf: hobbyboer. – Foto's: Henk Riswick
Naam: Harry Reulink (59). Plaats: Nieuw-Wehl (Gelderland) Bedrijf: hobbyboer. – Foto's: Henk Riswick
Harry Reulink dorste in de avond van 31 juli zijn zomergerst. De zomergerst zat tussen de 16 en 17% vocht. Opbrengst maar krap aan de 6 ton per hectare. Er zat wat tweewassigheid in, waardoor Reulink gezien het kwakkelweer ook niet langer durfde te wachten. Met kort stro en wat groene aren er nog tussen betekent een week uitstel door regenachtig weer dat het gewas alleen maar groener wordt. De gerst heeft het op de hoge zandgrond dit jaar duidelijk te droog gehad, maar eigenlijk viel de opbrengst niet eens tegen.

Een dag later is het stro geperst: 110 balen van 16 tot 17 kilo van 1,3 hectare kwamen droog van het land en gaan naar paardenliefhebbers in de buurt. Hoewel de opbrengst van het 1,3 hectare grote perceel maar bijzaak is. Harry Reulink heeft al jaren geleden de landbouw verruild voor werk als onderhoudsmonteur, maar heeft nog altijd wat grond van het ouderlijk bedrijf en liefhebberij in machines.

Een dag later dorste hij nog 2 hectare bij een collega in de buurt en er moeten nog een paar kleine perceeltjes gedaan worden met zijn Fahr M1002 van 1979. Dorsen is altijd een feestje bij de Reulinks. Familie en mensen uit de buurt, onder anderen vroegere medewerkers van loonbedrijven komen altijd even kijken als het bij Reulink ‘te doen’ is. Een kratje bier en een zak chips en je hebt een mooie avond met elkaar. Dit jaar reden drie oudjes tegelijk op zijn perceeltje en aan belangstelling geen gebrek.
Dorsen is ook nostalgie. Harry Reulink in Nieuw-Wehl heeft twee oude Fahr-combines en nog een collega-hobbyboer zet in de zomergerst kracht bij met een groen gespoten Braud uit de jaren zestig.
Dorsen is ook nostalgie. Harry Reulink in Nieuw-Wehl heeft twee oude Fahr-combines en nog een collega-hobbyboer zet in de zomergerst kracht bij met een groen gespoten Braud uit de jaren zestig.
Kippers groter

Bij de graanontvangst is ook goed te merken dat de kippers de laatste jaren groter zijn geworden. Staan er nu drie of vier kippers achter elkaar aan de weegbrug, dan tikken die samen gauw 60 ton tarwe of meer af. Twintig jaar geleden stonden er voor dezelfde hoeveelheid soms tien kippers op een rij. Dat scheelt flink in het aantal handelingen en druk op de ketel bij de monsternemers.

Drukte bij de CZAV-vestiging in Dinteloord in de avond van dinsdag 1 augustus. De kippers rijden af en aan. 's middags komt het nog niet al te vroeg op gang, maar tegen de avond komt zelfs de zon er nog wat door. Rond 10 uur 's avonds noteren de meeste vrachten rond 15% vocht. Er heerst een gezellige sfeer. Er wordt in drie putten gelost en die hebben ook lekker hun werk. Aan de weegbrug is het flink aanpoten. – Foto's: Peter Roek
Drukte bij de CZAV-vestiging in Dinteloord in de avond van dinsdag 1 augustus. De kippers rijden af en aan. 's middags komt het nog niet al te vroeg op gang, maar tegen de avond komt zelfs de zon er nog wat door. Rond 10 uur 's avonds noteren de meeste vrachten rond 15% vocht. Er heerst een gezellige sfeer. Er wordt in drie putten gelost en die hebben ook lekker hun werk. Aan de weegbrug is het flink aanpoten. – Foto's: Peter Roek
1
2
3
4
5
‹
›
In het Noorden was vorige week nog maar weinig tarwe van het land. In Oostelijk Flevoland werd woensdag tegen de avond nog lekker wat tarwe binnengebracht, maar de Noordoostpolder, waar het vorig weekend nog net even meer regende, plaatselijk meer dan 50 millimeter, was veel graan nog net niet geschikt om te dorsen.

Goede opbrengst ondanks droogte
Naam: Jordy Kuijpers (36). Plaats: Schinnen (Limburg). Bedrijf: 30 hectare akkerbouw met tarwe, gerst, bieten en verhuur van aardappelland. – Foto's: Henk Riswick
Naam: Jordy Kuijpers (36). Plaats: Schinnen (Limburg). Bedrijf: 30 hectare akkerbouw met tarwe, gerst, bieten en verhuur van aardappelland. – Foto's: Henk Riswick
Jordy Kuijpers heeft recent het akkerbouwbedrijf van zijn ouders overgenomen, en combineert dat met een baan als parkonderhouder bij de golfclub in Voerendaal (Limburg). Hij bezit een Clayson 8050, waarmee hij zijn eigen tarwe en dat van twee collega’s dorst.

Kuijpers is niet ontevreden over de opbrengst. “Achteraf is het een topjaar, maar in juni dacht ik: het wordt helemaal niks. Zuid-Limburg kwam er qua regen karig vanaf. In juni was het hier zo droog, dat de tarwe begon te knijpen. Ik maakte me toen wat zorgen over de opbrengst. Toen we twee weken terug startten met dorsen en de eerste kippers goed vol kwamen met tarwe met hectolitergewichten van 80 tot 83, wist ik dat het wel goed zat.”
Kuijpers blaast de maaidorser schoon met een bladblazer. De combine kan weer in de stalling.
Kuijpers blaast de maaidorser schoon met een bladblazer. De combine kan weer in de stalling.
Gemiddeld zit de opbrengst op 10 ton, met een topper van 11,3 ton. Het gros van de tarwe is voor de regen eraf gereden. Dat de regen in het weekend effect heeft gehad op de kwaliteit, was duidelijk merkbaar in zakkende hectolitergewichten. Een perceel noteerde een hectolitergewicht van 73. De eerste karren noteerden een vochtpercentage van 15,5%, maar dat zakte naarmate de middag vorderde snel naar 14%. De dagen daarna is ook alle tarwe met een vochtgehalte tussen de 13 en 14% gedorst, ook de tarwe die gedorst is na de regen.

Kuijpers teelde afgelopen jaar Reform en Sacramento. Door het droge weer was de ziektedruk laag. Hij spoot met Adexar en Skyway. Kuijpers levert zijn graan aan de Belgische afnemer Stassen, die in Schinnen een schuur huurt voor de graancollectie. De tarwe gaat in de pool.

Bron Boerderij