Bedrijfstakken werken aan doelen uit het klimaatakkoord van Parijs. De graansector blijft achter.
Het klimaatakkoord van Parijs uit 2015 krijgt steeds meer gevolgen voor de voedselproductie. Een groeiend aantal producenten wil de buitenwereld laten zien dat ze hun CO2-uitstoot verminderen. Dat moet meetbaar en controleerbaar zijn. Veel sectoren in de voedingssector zijn daar al een eind mee gevorderd. De graansector loopt daarin achter, was de boodschap van Ruud Tijssens, directeur Public & Cooperative Affairs van coöperatie Agrifirm, op de Themadag Granen in Nijkerk.

Landbouw moet 3,5 miljoen ton CO2-uitstoot reduceren
In het regeerakkoord staat een concrete opdracht voor de landbouw, zegt Tijssens. “De regering wil dat de uitstoot van CO2 in 2030 met 49% is verlaagd. Voor de landbouw betekent dat een verlaging van ten minste 3,5 miljoen ton CO2. De totale emissie van de landbouw is nu berekend op ongeveer 13 miljoen ton. Daar ligt dus een hele opgave.”

Product Environmental Footprint
Begin 2018 rondde de EU het PEF-project (Product Environmental Footprint) af: de berekening van de milieuafdruk van producten). Met deze milieuafdruk kunnen bedrijven (ook niet-voedingsbedrijven) aan hun afnemers laten zien in hoeverre ze de CO2-uitstoot terugdringen. Dit geeft ze een voorsprong op de afzetmarkten, omdat steeds meer bedrijven daar eisen aan stellen.

‘De graansector, inclusief de telers, zal meer gegevens over herkomst en productiewijze moeten gaan vastleggen en doorgeven verderop in de keten’

Het valt Tijssens op dat veel bedrijfstakken daar al lang mee bezig zijn. “Ze weten waar in de productieketen ze CO2 uitstoten en hoeveel. En ze weten aan welke knoppen ze moeten draaien om dat terug te dringen. Dan moet je denken aan sectoren als wijn, appels, koffie, olijfolie, veevoer, kaas, vlees, petfood.”

Graansector blijft achter
De graansector ontbreekt echter nog, zegt Tijssens. “Terwijl graan een basisproduct is en veel gebruikt wordt als grondstof voor voer. Het is wenselijk dat de graansector zich hier over buigt. De eisen die afnemers willen stellen aan de milieuafdruk van hun grondstoffen, gaan de handelsstromen beïnvloeden. Het maakt voor de CO2-voetafdruk van een voerfabriek veel uit of het graan afkomstig is uit Frankrijk of Hongarije.”

Ruud Tijssens: “De politieke druk om de CO2-uitstoot te verminderen is nog nooit zo groot geweest. Als een bedrijf ook op de lange termijn in de markt wil blijven, zal het glashard moeten kunnen aantonen welke bijdrage het daaraan levert.” – Foto: Jan Willem Schouten
Ruud Tijssens: “De politieke druk om de CO2-uitstoot te verminderen is nog nooit zo groot geweest. Als een bedrijf ook op de lange termijn in de markt wil blijven, zal het glashard moeten kunnen aantonen welke bijdrage het daaraan levert.” – Foto: Jan Willem Schouten
Tijssens heeft een verklaring voor de achterstand. “De graanhandelsbedrijven werken over de hele wereld. De milieudiscussie wordt vooral vanuit Noordwest-Europa aangejaagd. Daarnaast is er een praktische hobbel. Graan wordt met schepen van 60.000 ton vervoerd. Dat is afkomstig van honderden telers. Hoe leg je de herkomst vast? Bij appels bijvoorbeeld is de herkomst bekend per kratje van een paar kilo. Ook de vlees- en zuivelproducenten leggen de herkomst van individuele producten vast.”

Graansector moet gegevens herkomst en productie vastleggen
“De graansector, inclusief de telers, zal meer gegevens over herkomst en productiewijze moeten gaan vastleggen en doorgeven verderop in de keten. Telers doen dat vaak al in bedrijfsmanagementsystemen, maar die informatie is verderop in de keten niet beschikbaar. Het is een ingewikkeld vraagstuk, maar het is belangrijk dat de graansector daar normen over opstelt.”

Tijssens heeft het gevoel dat de urgentie van de milieuregels nog onvoldoende wordt gevoeld in de landbouw. “De politieke druk om de CO2-uitstoot te verminderen is nog nooit zo groot geweest. Als een bedrijf ook op de lange termijn in de markt wil blijven, zal het glashard moeten kunnen aantonen welke bijdrage het daaraan levert.”
Bron Boerderij