De fritesaardappelcontractprijzen voor seizoen 2019-2020 zijn flink naar boven bijgesteld. Voor de hoofdoogst aardappelen wordt zo’n 15% meer betaald dan vorig jaar. Dat blijkt uit de vergelijking van de vasteprijscontracten van de 4 grootste Nederlandse fritesfabrieken, Aviko Potato, Farm Frites, Lamb Weston / Meijer en McCain.

Vroeg omschakelen

Als gevolg van de krapte in het lopende seizoen willen verwerkers vroeg omschakelen naar de nieuwe oogst. 3 van de 4 fritesfabrieken contracteren daarom 2 weken vroeger de eerste nieuwe aardappelen. Voor de eerste week van juni zijn met telers voor Fontane al prijzen afgesproken rond de € 200 per ton. Het prijsniveau voor de vroege aardappelen ligt tot wel € 60 per ton hoger dan vorig jaar.

Voor de hoofdoogst liggen de contractprijzen € 15 tot € 22 per ton hoger dan vorig jaar. Over alle verwerkers gezien is de procentuele prijsstijging voor de afland aardappelen groter dan voor de bewaaraardappelen. Farm Frites bijvoorbeeld doet er over de hele linie € 15 per ton bij terwijl LW/M de prijsverhoging voor de bewaaraardappelen gestaffeld doorvoert.

Meerjarencontracten

De verwerkers willen graag leveringszekerheid voor langere termijn. Hun afnemers vragen daar ook om. Het animo onder telers om twee- of driejarige contracten af te sluiten is blijkbaar niet zo groot. Reden voor Aviko en Farm Frites om telers te verleiden met een nieuwe contractvorm. Aviko biedt een contract waarin de prijs jaarlijks verhoogd wordt met de kostenstijging en Farm Frites biedt een meerjarencontract met een bonus van € 2,50 per ton waarvan voor een aflopend deel de nu afgesproken prijs geldt. De andere fritesfabrieken bieden ook meerjarencontracten aan maar dan voor de prijs van dit jaar. Marc Verhooren van LW/M geeft daarbij aan dat vooral telers met grotere oppervlakten aardappelen hier gebruik van maken. Deze telers sluiten jaarlijks voor een deel van hun hectares een meerjarencontract af om meer prijsstabiliteit te krijgen.

Dubbelleveranciers

Voor dubbelleveranciers, telers die hetzelfde ras bij andere afnemers contracteren of het ras ook vrij telen, geldt bij Aviko en Farm Frites dat deze alleen een nettocontract kunnen krijgen. Bij Aviko houdt dat in dat het restant aan aardappelen niet in de pool geleverd kan worden. LW/M en McCain hebben geen beleid op dubbelleveranciers. Mark Zuidhof van McCain gaat ervan uit dat de aardappelen van de voor McCain bestemde hectares bij McCain terechtkomen, niet meer en ook niet minder.

Voldoende pootgoed

Ondanks de krappere pootgoedopbrengst in teeltjaar 2018 claimen de fritesverwerkers dat ze voldoende pootaardappelen beschikbaar hebben om de gewenste contractvolumes te kunnen vullen. Dankzij de meerjarenafspraken met de pootgoedhandelshuizen krijgen ze voldoende pootgoed geleverd. De pootgoedprijzen voor de telers zijn wel iets naar boven bijgesteld. McCain heeft de hectarekosten voor pootgoed vrijwel gelijk kunnen houden, en komt voor Innovator uit op een hectareprijs van € 1.332. LW/M levert ondanks een prijsstijging het goedkoopste pootgoed, voor Innovator komt de hectareprijs uit op € 1.185. Dat scheelt een kleine € 150 per hectare ofwel € 3 per ton afgeleverde fritesaardappelen. Aviko rekent in tegenstelling tot de andere een lagere hectareprijs voor de incourante pootgoedmaten. Dat scheelt ook zo maar € 2 per ton afgeleverde fritesaardappelen.

Contractvoorwaarden

Alleen Aviko heeft een belangrijke wijziging in de contractvoorwaarden doorgevoerd. De malus in het vorig jaar ingevoerde bonus/malussysteem is geschrapt. Op aardappelen die aan de minimumkwaliteitseisen voldoen, legt Aviko geen kortingen meer op. In het lopende seizoen worden de kortingen als gevolg van de slechte oogst ook al niet meer gegeven. LW/M heeft naar aanleiding van de droge zomer voor percelen die niet beregend worden de maximale hoeveelheid aardappelen die per hectare op vaste prijs vastgelegd kan worden verlaagd van 45 naar 40 ton per hectare. Farm Frites en McCain hebben buiten de prijzen geen aanpassingen in de contractvoorwaarden doorgevoerd.

Opzet vergelijking aardappelcontracten Boerderij rekende het vasteprijscontract van Innovator en Fontane door. Uitgangspunt is de op het contract vermelde prijs. Hiervan gaan de onvermijdelijke kosten af. Via kortingen en premies is spreiding in de prijs berekend. De maximale toeslag of korting is een theoretisch getal, het geeft aan welke richting het op gaat. Als leverdatum is gekozen voor week 13, de gemiddelde leveringsperiode. Omdat de fabrikanten verschillende pootgoedprijzen hanteren, zijn pootgoedkosten in de berekening meegenomen, franco geleverd in maart. Er is voor Innovator gerekend met een netto-opbrengst van 50 ton per hectare, voor Fontane met 55 ton. De kale contractprijzen zijn niet zomaar vergelijkbaar. Farm Frites betaalt net als de Belgische verwerkers, de contractprijs voor alle aardappelen vanaf 35 millimeter opwaarts. McCain heeft voor Fontane een 50 millimeter opwaarts contract. En Aviko en Lamb Weston/Meijer hebben een 40 millimeter opwaarts-contract. Bron: Boerderij