BO wil tot € 100.000 tegemoetkoming per teler
Dat is de inzet van de Brancheorganisatie Akkerbouw (BO), vertelt directeur André Hoogendijk. Hij hoopt dat het kabinet hierover vrijdag een beslissing neemt. “Dan kunnen we verder.”
Van de 1,5 miljoen ton aardappelen in de bewaarschuren, krijgt een derde nog een bestemming in de fritesindustrie. De rest wordt door sluiting van de horeca niet genuttigd. Dat deel wil de BO uit de markt halen, naar nog nader aan te wijzen kanalen. Te denken valt aan de zetmeelindustrie, voedselbanken, vergisters en creatieve routes zoals productie van bier of wodka.
Omdat de prijzen in die kanalen veel lager zijn dan voor de oorspronkelijke bestemming, moeten de betreffende telers een financiële tegemoetkoming per kilo krijgen. Dat vindt Hoogendijk, die het aantal getroffen telers schat op 1.000 tot 1.500 akkerbouwers; vooral de langbewaarders op klei- en leemgronden.
“Met de huidige maatregelen die het kabinet voor ondernemers heeft opgesteld, kan een aardappelteler niets”, ziet Hoogendijk. “Hij heeft zijn kosten bij de teelt al gemaakt en deze lopen in de bewaring steeds verder op. Hij moet zijn oogst volgens afspraak de schuur uitkrijgen, maar de waarde van het product is ernstig gedaald de afgelopen weken.”
Het treft veel telers, aangezien de meesten risico spreiden in de afzet; een deel vaste prijs, een deel voor actuele prijs en een deel vrij. “Zij hadden verwacht de aardappelen in april of mei kwijt te kunnen. Het is ook maar de vraag hoe lang aardappelen goed blijven als de buitentemperaturen oplopen. Zonder mechanische koeling wordt het sowieso heel spannend.”
Haast is dus geboden, zoals ook dagelijks wordt besproken met het ministerie van LNV. Hoogendijk hoopt dat er door het kabinet vrijdag een beslissing over wordt genomen. “Dit is een gigantische strop; de aardappelteelt is immers de financiële motor voor de akkerbouw.”
‘Van Brussel hoeven we niets te verwachten’
Minister Schouten begrijpt de problematiek, merkt Hoogendijk. Nederland moet dit zelf oplossen. “Vanuit Brussel hoeven we niets te verwachten. Enerzijds omdat het echt ons probleem is. Alleen België kan zich hieraan relateren, omdat daar ook problemen zijn in aardappelen en sierteelt. Dat is maar een klein deel van de 27 landen in de Europese Unie. Aangezien Nederland zich zuinig opstelt ten opzichte van problemen in andere (Zuid-Europese) landen, hoeven we van andere landen geen hulp te verwachten.”
Eenmalige actie
Aardappeltelers rooien het al vele jaren zelf en mogen dus in dit extreme geval wel om ondersteuning vragen, stelt de BO-directeur. “Een eenmalige actie in exceptionele omstandigheden. Het kabinet steunt ondernemers in allerlei sectoren met vele tientallen miljarden, vanwege de coronacrisis. Wij mogen ook wel eens hulp vragen. Het is goed vergelijkbaar met KLM, die simpelweg niet kan vliegen en daardoor inkomsten mist. Frites wordt veel minder gegeten, dus kan de aardappelteler zijn product niet kwijt. Daarom vinden wij dit geen irreële vraag.”
‘Regelgeving staat dit niet in de weg’
Een bedrag tot € 100.000 wordt door Brussel niet als staatssteun gezien, dus dat kan de overheid uitkeren aan getroffen boeren. “Daarmee kan een akkerbouwer een heel eind uit de problemen komen. De meesten komen niet boven dat bedrag. Dus die ruimte is er, regelgeving staat dit niet in de weg. Nu moet het kabinet die keuze nog maken. De aardappelsector is een iconische sector die van belang is voor de Nederlandse economie. Als deze sector nu hulp krijgt, kunnen telers verder met hun bedrijf. Het bespaart immers ook de na-ijleffecten van oogst 2020, want als je begint met een overschot, dan blijf je in de problemen zitten.”
Eenvoudige regeling is de insteek
Over de praktische invulling wordt nog overlegd. Het moet in elk geval makkelijk, uitvoerbaar en controleerbaar zijn. En met minimale kosten. “Aardappelen is een relatief eenvoudig product”, schetst Hoogendijk. De BO kijkt naar een regeling voor alle aardappelen die nu in de schuur liggen, dus contract-, meelever-, pool-, over-aardappelen en vrije aardappelen. “De verschillende rassen maken wat prijs betreft niet zoveel uit, dus daar kun je één lijn in trekken. Je kunt gewoon wegen wat je in de schuur hebt liggen en dan is de weegbrief je verklaring voor de tegemoetkoming van een bedrag per kilo. Niet te ingewikkeld over doen. Een eenvoudige regeling, dat is onze insteek.”
Bron : Boerderij