Begin 2021 werd de aardappelmarkt nog gedomineerd door de gevolgen van de Covid-maatregelen. Het rendement van de teelt kwam daardoor fors onder druk te staan. Mede daardoor zochten telers een alternatief. Dat leidde in de EU-5 landen in het voorjaar van 2021 tot een areaalkrimp van 4,6 procent.

Versoepeling corona-maatregelen

Met name doordat de vroege oogst niet tijdig beschikbaar kwam, fijnvallend was, de corona-maatregelen werden versoepeld én de vraag naar frites onverwacht fors toenam, lag de dagprijs bij de start van oogstjaar 2021 rond de €200 per ton. Tijdens de af land periode daalde de dagmarkt echter vanwege de gunstige groeiomstandigheden in augustus en september. Heel geleidelijk liep de markt in het najaar van 2021 weer op. In februari 2022 werd de €200 per ton weer aangetikt.

Toen duidelijk werd dat de lockdown halverwege februari volledig zou worden opgeheven, nam de vraag naar frites verder toe. De fritesproductie maakte een inhaalslag waardoor er sprake was van extra vraag naar grondstof. Broeze: „Dat gaf ons de kans om onze aardappelen op een goede manier te verkopen.”

In week 20 noteerde de dagmarkt daardoor net boven de €250 per ton. De verwachting was – mede door de droogte in het voorjaar – dat de grens van €300 per ton doorbroken zou worden. Dat gebeurde echter niet doordat er een periode met voldoende neerslag volgde. Op het hoogtepunt noteerden de aardappelen eenmalig €262 per ton.

„De markt is in de laatste weken als een nachtkaars uitgegaan.”

Daarna daalde de dagmarkt geleidelijk tot het niveau van €160 per ton. Uiteindelijk kwam de gemiddelde notering van PotatoNL uit op €198 per ton. Belgapom kende over dezelfde periode een gemiddelde notering van €178 per ton. „De markt is in de laatste weken als een nachtkaars uitgegaan.”

De ATC wist goed te anticiperen op de markt. Op het relatief lage prijsniveau van de markt werden minder aardappelen uit de pool verkocht. Daardoor beschikte de pool op het moment dat de markt zich gunstig ontwikkelde, over voldoende volume om hier maximaal van te profiteren. Mede daardoor wist de ATC een gemiddelde poolprijs tot €218 per ton (exclusief rasverschillen) te realiseren. Op basis van de prijsverschillen in de dagmarkt is het prijsverschil tussen A (Fontane, Challenger) en AA (Victoria) €4,- per ton en tussen A en AAA (Innovator, Agria) €19,- per ton. De hoogste prijs wordt betaald in de pool zonder voorverkoop voor Innovator en Agria in week 30 op €273,22 per ton.

Wereld van verschil met vorig jaar

Het is een wereld van verschil met vorig jaar, aldus Broeze. Toen kwam de poolprijs uit op € 88,75 per ton. „Vorig jaar liep de markt totaal niet. De corona-angst zat nog in de markt, we hebben toen niet het verschil kunnen maken. De poolprijs zat dan ook ver onder kostprijs. Nu zitten we daar gelukkig heel redelijk boven, ondanks onze gestegen kostprijzen.”