‘Energie of aardappels?’
De Nederlandse Akkerbouwvakbond heeft vorige week een mooie tabel met fritesaardappelprijzen gepubliceerd. Voor zand en klei en voor de verschillende leveringsweken heeft de Producentenorganisatie Consumptie-aardappelen (POC) de contractprijzen van 2021 naast de kostprijzen gezet. Zo wordt het verlies voor de contractteler inzichtelijk, luidt de toelichting. Voor komend jaar is het gat tussen kostprijs en contractprijs groter geworden.
Aardappelen bewaren loont
De becijferde verliezen lopen uiteen. Van € 0,60/100 kilo voor zandaardappelen levering juni, tot € 5,35/100 kilo voor kleiaardappelen bij af-landlevering. Bewaren loont, zeker op het zand (bekijk de kostenopbouw en reken je eigen kostprijs uit).
Wat de POC met de tabel wil zeggen, is dat bij een gemiddelde opbrengst (50 ton af land, 47 uit de schuur) de contractprijzen ontoereikend zijn. Bezint eer ge begint, is de boodschap.
Persoonlijk aardappelrendement aanscherpen
Het is belangrijk werk wat de POC hier hier doet. Niet zozeer om telers van contracten af te houden, maar wel om het zicht op het eigen persoonlijke aardappelrendement aan te scherpen. Zo nodig kunnen dan meer of minder vergaande maatregelen worden getroffen. Zo zijn echt niet alle contractprijzen in beton gestort. Hier en daar schijnt er nog best wat onderhandelingsruimte te zijn.
Niemand kan de akkerbouwer verplichten zijn aardappelen op contract te telen, ook de bank niet
Maar je kunt ook wat structureler naar de fritesaardappelteelt kijken. Wie becijfert dat hij aan de contractteelt jaar op jaar tekort komt (geen ondernemersmarge, te lage vergoeding voor arbeid en eigen vermogen, te weinig ruimte voor investeringen), moet wat anders. Bijvoorbeeld vrij telen. Niemand kan de akkerbouwer verplichten om zijn aardappelen op contract te telen. Ook de bank kan dat niet.
Of nog wat extremer: minder of helemaal geen aardappelen. Wat te denken van zonnepanelen op het aardappelland. Of windmolens – of nog beter: allebei. Niet iedereen heeft die gelegenheid, maar weet wel dat fritesfabrieken niet kunnen tippen aan het saldo dat wind en zon jaar op jaar geven; ook op de klei niet.
Aardappelland omzetten in energie-akker
Wie meent dat het met de fritesaardappelteelt financieel altijd maar schrapen blijft, is het aan zichzelf en zijn onderneming verplicht om, samen met de accountant/fiscalist, zo’n gedeeltelijke omzetting van het bedrijf op zijn minst eens goed door te rekenen.
Bovendien, wie zijn aardappelland omzet in energie-akker helpt er gelijk ook zijn collega-aardappeltelers mee. Want hoe meer zonneparken op akkerbouwland, hoe minder ruimte voor aardappelen. Krapper aanbod, zo horen we altijd roepen, versterkt de positie van de de overblijvende aardappeltelers.
Bron: Boerderij