Afgelopen weekend trok Rusland zich terug uit de graandeal voor het veilig verschepen van voedingsmiddelen vanuit Oekraïense havens aan de Zwarte Zee. De aanleiding was volgens Poetin een droneaanval door Oekraïne vanaf oorlogsschepen op de Russische vloot.

Later in de week meldden Russische autoriteiten al dat het niet om een beëindiging van de overeenkomst zou gaan, maar om het opschorten ervan. Op woensdag kwam vervolgens het bericht dat Rusland toch weer aansluit bij de eerder gemaakte afspraken. Volgens staatsagentschap Tass is de schriftelijke garantie van Oekraïne om de graancorridor niet meer te gebruiken voor militaire acties de aanleiding voor dit besluit.

Al deze ontwikkelingen bezorgden de graanmarkten een enerverende week. De Matif in Parijs opende direct met fors hogere noteringen voor maaltarwe. Voor de contracten op levering in december werd dinsdag een indicatieprijs afgegeven van 357 euro per ton. Dat betekende een verhoging van bijna 7 procent in een week tijd.

Nadat Rusland bekendmaakte toch weer mee te doen met de graandeal, reageerde de termijnmarkt direct weer met een forse verlaging. Op donderdag daalde de notering voor maaltarwe bij de Matif naar een niveau beneden de 340 euro per ton. Op de internationale graanbeurzen maakten mais en sojabonen vergelijkbare marktbewegingen.

Vervolg akkoord

Het akkoord over een graancorridor in de Zwarte Zee werd in juli afgesloten tussen Oekraïne en Rusland op initiatief van de Verenigde Naties en Turkije. Half november beslissen deze partijen over een vervolg op de graandeal.

Al kort nadat de graanexport weer op gang kwam, mopperde Poetin over de voorwaarden en uitwerking van het akkoord. Na enkele weken dreigde hij al met een beperking van de transporten vanuit Oekraïne. Toen beschuldigde hij de Europese Unie ervan het meeste graan voor zichzelf te houden, terwijl de deal vooral was bedoeld om ontwikkelingslanden te voorzien van voldoende voedsel.

Onlangs nog werd duidelijk dat Rusland de inspecties van schepen van en naar Odessa traineert. Daardoor ontstaat een lange wachtrij van graanschepen in de Zwarte Zee. Het is duidelijk dat Poetin de graandeal constant gebruikt als politiek drukmiddel en het is afwachten wat de ondermijnende actie gaat zijn van de Russische president.