Impact importstop voor Belgie beperkt
Romain Cools, Belgapom: "Uitkijken naar herziening fytosanitair beleid EU"
Tholen – Rusland heeft met ingang van 1 juli de invoer van consumptieaardappelen en pootgoed uit de Europese Unie opgeschort. Volgens het Russische agentschap voor de voedselveiligheid Rosselkhoznadzor zijn er op de aardappelen te vaak ziekteverwekkers aanwezig, wat een probleem vormt voor de voedselveiligheid. Het toezicht in de Europese Unie bij export schiet tekort, stelt het agentschap. Er wordt benadrukt dat het om een tijdelijke maatregel gaat, al is niet duidelijk tot wanneer Rusland de importstop handhaaft. Wat is de impact hiervan op de aardappelhandel?
België
Volgens Romain Cools van Belgapom heeft België in overleg met Belgapom een systeem uitgewerkt dat voldoende garantie biedt op nematodenvrije zendingen waarvoor het FAVV een certificaat kan afleveren. "De methodiek is opgezet binnen het kader van de Gids autocontrole AGF-handel en -verwerking die door het FAVV is gevalideerd. Helaas hebben Belgische bedrijven – mede omwille van de marktsituatie tijdens het vorige seizoen – niet de kans gehad de deugdelijkheid van de aanpak aan te tonen. Daarnaast hebben een aantal bedrijven in België recent geïnvesteerd in was- en drooginstallaties om aardappelen, eventueel opnieuw bedekt met nematodenvrij zand (met het oog op een betere bewaring voor transport) uit te kunnen voeren naar Rusland. Deze procedure is echter duurder en logischerwijs heeft de markt goedkopere oplossingen geprefereerd tot nu toe."
Ook een politieke basis
"Het feit dat recent nog twee intercepties gebeurd zijn door de Russische controlediensten van met nematoden besmette consumptieaardappelen uit Nederland heeft het dossier geen deugd gedaan, ook al was de beslissing om de importban vanaf 1 juli van start te laten gaan wellicht reeds genomen door Rosselkhoznadzor."
Volgens Romain heeft deze importban niet enkel een technische basis, maar ook een politieke. "In het verleden hebben de Russische autoriteiten zich telkens tot individuele lidstaten kunnen richten (divide et impera), en nu tracht de EU als blok te reageren, en dat zint de Russen duidelijk niet. Bovendien zit achter dit verhaal een verborgen agenda, vooral de uitvoer van Rusland naar de EU van bepaalde goederen (bijv. hout), die op vandaag om fytosanitaire redenen ook geblokkeerd blijft. Het is dus echt koffiedik kijken hoelang deze maatregel aansleept en wie het meest gezichtsverlies zal leiden bij een eventueel hervatten van de activiteiten. Want het is duidelijk dat de Russen de import van (zeker) pootaardappelen en consumptieaardappelen uit de EU nodig hebben."
Impact beperkt
Hij geeft aan dat de impact van de maatregelen voor België beperkt is. "Vooreerst is de uitvoer van pootaardappelen uit ons land nog niet aangevraagd, en dus nog steeds verboden (al wordt momenteel werk gemaakt van een exportdossier Rusland voor Belgisch pootgoed). Het voorbije seizoen hebben de hoge aardappelprijzen, de vraag vanuit de Belgische industrie en de export naar het VK, en de beperkte vraag vanuit Rusland ervoor gezorgd dat er omzeggens geen export naar Rusland ging. De in de media vermelde 400.000 ton Europese aardappelen die naar Rusland werden uitgevoerd hebben vooral betrekking om het seizoen 2011-2012, waarin de grote droogte en hitte de aardappeloogst in Rusland grotendeels doen mislukken hebben.
Het is echter wel zo dat de uitvoer van consumptieaardappelen naar dit grote aardappelconsumerende land een extra opportuniteit is voor de aardappelsector in de EU. Het zou jammer zijn dat het marktmechanisme door een langdurige importstop verstoord worden."
Herziening Europees fytosanitair beleid
"Wel wordt intussen duidelijk dat de fytosanitaire voorwaarden een vaak vergeten handelsbarrière kunnen vormen voor de in- en uitvoer van planten en plantaardige producten. Het is dus echt wel uitkijken naar de aangekondigde herziening van het Europese fytosanitaire beleid en het wordt een grote uitdaging voor de sector om zich op dit vlak verder te professionaliseren. De kans is daarbij reëel dat een aantal markten op basis van fytosanitaire redenen blijvend zullen wegvallen. Anderzijds duiken steeds nieuwe organismen op die aanleiding geven tot bijkomende controle en maatregelen: denken we maar aan de epitrix kever die aanwezig is op aardappelen in Noord-Spanje en Portugal en die wellicht is meegekomen met uit Canada ingevoerde pootaardappelen. We hebben onze verpakkers die heel wat materiaal uit deze landen invoeren op vandaag uitvoerig geïnformeerd over maatregelen die vanuit het FAVV worden voorgesteld om de verspreiding van deze kever in onze contreien te voorkomen. De medewerking van alle operatoren om de verspreiding van deze schadelijke organismen te voorkomen is daarbij essentieel", besluit Romain. Bron:AGF