“Veel van de lagere eiwittarwes kun je voor brood gebruiken, maar dan moet je soms bijmengen met hogere eiwittarwe en die zijn momenteel prijzig”, zegt Rutger Koekoek, marketing directeur Europa van de U.S. Wheat Associates. De opbrengsten van voorjaarstarwe ligt 44% lager dit seizoen (2021-’22). Voorjaarstarwe uit Noord-Amerika is tarwe met een hoog eiwitgehalte en wordt gebruikt om bij te mengen met tarwe met een laag eiwitgehalte en voor het maken van speciale bakproducten die een hoog eiwitgehalte vereisen zoals meel voor pizza, hamburger buns en panettone. Durumtarwe wordt gebruikt voor pasta.

Prijsexplosie remt export

Naast de krappe voorraden zorgt ook de matige kwaliteit van onder andere durumtarwe en voorjaarstarwe voor een hoog prijsniveau. De belangrijkste productiegebieden van durumtarwe zijn Canada en de Amerikaanse staat North Dakota. Canada is veruit de grootste exporteur van durumtarwe.

De prijs is explosief gestegen. Afgelopen zomer werd $ 330 per ton betaald in december is dat $ 700 dollar. Het is op de noordelijke plains erg droog geweest, waardoor de opbrengsten van durumtarwe dit jaar bijna de helft lager ligt dan vorig jaar. Volgens het Amerikaanse landbouwministerie USDA komt de Canadese productie uit op 21,7 miljoen ton voor seizoen 2021-’22. Dat was vorig seizoen ruim 35 miljoen ton. Deze lagere opbrengsten zorgen ervoor dat de voorraden inkrimpen. Door het lagere aanbod neemt ook de export naar onder andere de EU af. In seizoen 2021-’22 komt de Canadese export uit op 15 miljoen ton tarwe. Dat is ruim 11 miljoen ton minder dan in seizoen 2020-’21 werd uitgevoerd. “Hoewel de prijzen voor tarwe met een hoog eiwitgehalte minder explosief zijn gestegen dan voor durumtarwe heeft het wel zijn weerslag op de concurrentiepositie”, zegt Koekoek. “Kopers zijn heel terughoudend, of ze proberen het gebruik en daarmee de aankoop te minimaliseren, mede daardoor zie je de export afnemen.”

‘Hoog prijsniveau houdt aan’

De verwachting is dat prijzen voor durum en hoge eiwittarwe de komende maanden hoog blijven, vervolgt Koekoek. “In ieder geval tot er uitzicht is op de nieuwe productie die komend jaar zomer wordt geoogst.” Landen die voor verlichting kunnen zorgen op het zuidelijke halfrond daar is de productie goed, maar de kwaliteit valt tegen. Daardoor blijft de aanvoer onder druk staan. In Argentinië is er regen geweest gedurende het oogstseizoen. Ook heeft Australië, een belangrijke leverancier van hoge eiwittarwe op de wereldmarkt, een goede productie nadat het de voorgaande jaren veel last had van droogte. Koekoek: “De hectareopbrengsten zien er goed uit, maar rond de oogstperiode is veel regen gevallen en dat is minder gunstig voor een hoog eiwitgehalte. Het volume is er wel, maar de kwaliteit niet. Ook in Europa is het weer niet even gunstig geweest, waardoor onder andere Duitsland waar ook hoge eiwittarwe vandaan komt, kwaliteitsproblemen kent.”

Daarnaast drukken de eindvoorraden in de wereld ook op de markt. Veel voorraad zit in China, maar die is niet beschikbaar voor de wereldmarkt. De beschikbare voorraden van de grote exporteurs in de wereld zakken al enkele jaren. Dat zorgt ervoor dat de tarweprijzen op de langere termijn worden ondersteund.

Groter areaal verwacht

De verwachting is dat in Noord-Amerika meer voorjaarstarwe en durum wordt ingezaaid; dat gebeurt in april/mei 2022. Maar ook in Canada zal het areaal groeien, omdat de prijzen hoog zijn. Hierdoor is de bereidheid bij boeren om meer tarwe in te zaaien groter. Al kunnen andere gewassen die minder kunstmest vragen, zoals sojabonen, koolzaad of bonen, ook interessant zijn. Dit omdat de kunstmestprijzen flink zijn gestegen.