Het overgrote deel van het graan bestemd voor Nederlands brood wordt geïmporteerd. Hierin komt verandering als alle schakels in de keten zich inzetten. Dan kan het graan voor het brood van de Nederlandse bakkers standaard worden geteeld op eigen bodem. Dat is de strekking van de ‘Intentie van Nijkerk: Wij gaan voor eigen graan’. Deze werd door donderdag 24 maart door 150 deelnemers aan de Themadag Granen onderschreven. De deelnemers aan deze Themadag Granen gaven aan dat zij, samen met alle schakels in de keten (producenten zaaizaad, telers, collecteurs, handelaren, molenaars, bakkers en supermarkten) willen optrekken om ‘Nederlands graan voor Nederlands brood’ mogelijk te maken. De themadag in Nijkerk was een gezamenlijk initiatief van Het Comité van Graanhandelaren, het Nederlands Bakkerij Centrum (NBC) en BO Akkerbouw.

Eiwitstrategie

LNV-minister Henk Staghouwer juicht dit nobel streven toe. Een streven dat volgens hem naadloos aansluit op de Nationale Eiwitstrategie. Deze strategie heeft tot doel om de komende 5 tot 10 jaar de zelfvoorzieningsgraad van nieuwe en plantaardige eiwitten te vergroten, op een duurzame manier die bijdraagt aan de gezondheid van mens, dier en natuurlijke omgeving. Staghouwer refereerde ook aan het belang van een goede Europese graanhandel en -productie. Door de oorlog in Oekraïne staat die momenteel in een nieuw daglicht.

Feiten

In 2021 bedroeg het totale Nederlandse tarwe-areaal 118.158 hectare. De gemiddelde hectare-opbrengst bedraagt 8,2 ton. Dit zorgt voor een totale opbrengst van 970.000 ton. Hiervan kan naar schatting 70 procent (678.000 ton) worden gekwalificeerd als baktarwe. Echter niet alle baktarwe wordt voor dit doel toegepast. De hoeveelheid Nederlandse tarwe die uiteindelijk in brood terecht komt, bedraagt circa 150.000 tot 300.000 ton. De totale Nederlandse broodconsumptie bedraagt 817.000 ton. Hiervoor is 554.000 ton tarwe nodig.

Plan van aanpak

De directeuren van Het Comité van Graanhandelaren, het NBC en BO Akkerbouw ontvouwden in Nijkerk samen een plan van aanpak. André Hoogendijk van BO Akkerbouw: „Alle schakels in de keten willen deze stap maken. Daar hoort voor elke schakel een verdienmodel bij.” Met de ‘Intentie van Nijkerk’ werd het startsein gegeven voor een denktank met vertegenwoordigers uit de hele keten, van veredeling tot en met retail, die de aanpak op de korte en langere termijn uitwerkt. Op de korte termijn (2022-2023) worden de belangrijkste prioriteiten uitgewerkt: kostenberekening in de hele keten, het peilen van de consumentenbehoeften en opstellen van de commerciële boodschap en voor de telers belangrijk het (her-)inrichten van onderzoek en selectie van bakwaardige tarwerassen. Op de middellange termijn (2023-2028) worden overige ketenuitdagingen uitgewerkt en gezocht naar oplossingen om te komen tot een (blijvende) zelfvoorzienendheid. Op de lange termijn (2026-2028) richten de pijlen zich op mogelijke duurzame initiatieven in de keten.

Nedertarwe

Brood gebakken van Nederlands graan is in opkomst. Zo loopt in Limburg al vele jaren succesvol het Kollenberger Spelt project, waarbij bakkers van het op de Limburgse akkers geteelde oergraan spelt verwerken in brood, gebak en pasta’s. Royal Koopmans presenteerde onlangs ‘Nedertarwe’ als een duurzaam geteeld graan van dichtbij. De meelfabrikant onderstreept dat het graan afkomstig is van Nederlandse bodem, waar het duurzaam en volgens strikte richtlijnen wordt geteeld door gecertificeerde en vooruitstrevende boeren. Koopmans zegt zo bij te dragen aan een verdere verduurzaming van alle schakels in de graanketen. Koopmans zegt van dit graan Nederlandse bloem en meel van topniveau te kunnen maken. Ze brengt dit op de markt in de vorm van: Nedertarwe Bloem, Nedertarwe Volkorenmeel, Nedertarwe Banketbloem.