Minder aardappelen op vaste contractprijs, meer risico bij teler
De contractprijzen voor fritesaardappelen gaan over de hele linie naar beneden. Dat laat het jaarlijkse contractprijzenoverzicht van Boerderij zien. In het overzicht worden de vasteprijscontracten voor fritesaardappelen van de belangrijkste fritesfabrieken die in Nederland actief zijn vergeleken: Agristo, Aviko Potato, LambWeston/Meijer (LWM) en McCain.
Farm Frites wil Boerderij geen inzicht geven in zijn contractprijzen en ook geen toelichting geven op de prijsontwikkeling. De informatie in dit artikel is daarom afkomstig van telers.
Het Duitse aardappelhandelshuis Weuthen is ook in dit artikel meegenomen, omdat het via Agrea in Nederland vasteprijscontracten aanbiedt en een belangrijke speler op de aardappelmarkt is. Weuthen wil geen prijzen noemen, maar gaf wel een toelichting op de prijsontwikkeling van de vasteprijscontracten.
Lees het complete artikel in de digitale Boerderij-editie Akkerbouw nr. 22: met een overzicht van aardappelcontracten en de voorwaarden voor 2021 van aardappelafnemers.
Grote onzekerheid vanwege coronacrisis
De onzekerheid over de afzet van oogst 2021 is vanwege de coronapandemie erg groot. De fritesindustrie is daarom voorzichtig met het vastleggen van grote volumes op vaste prijs. Aan de andere kant wil de industrie de aardappelen wel graag hebben. De verwachting is dat de ingezette groei in afzet van frites doorzet wanneer corona eenmaal onder controle is.
Met name de vroege en af-landaardappelen zijn minder in trek bij de verwerkers. Dat komt ook door de grote voorraad oude aardappelen van oogst 2020, waarmee nog lang doorgedraaid kan worden.
Lagere prijzen voor af-landaardappelen
Vorig jaar zijn de prijzen voor de af-landaardappelen al naar beneden bijgesteld en nu weer. De prijzen voor de late leveringen zijn veel minder gedaald. Het verschil loopt steeds verder uiteen. De industrie wil dus liever dure oude aardappelen uit de schuur waarvan de kwaliteit vaststaat, dan goedkopere nieuwe aardappelen waarvan levering en kwaliteit minder voorspelbaar zijn.
De prijzen voor de af-landaardappelen zijn daarom door alle afnemers verlaagd, de verlaging ligt tussen de € 7 en € 10 per ton. De latere leveringen dalen de contractprijzen ook, maar minder. Dat varieert in leveringsweek 17 van € 2,50 tot € 7,50 per ton.
Prijsrisico bij teler
De industrie wil wel aardappelen hebben, maar liever nog geen prijs vastleggen. Het prijsrisico komt daardoor meer bij de teler te liggen. Aviko geeft concreet aan dat het maximale tonnage dat per hectare op vaste prijs vastgelegd kan worden met 5 ton per hectare verlaagd is. Lamb Weston geeft ook aan terughoudend te zijn met het vastleggen van grote volumes per hectare, maar heeft dat niet concreet in de voorwaarden opgenomen. Ook McCain sluit een kleine reductie niet uit.
Focus op meerjarige contracten
Om hun telers tegemoet te komen, bieden Aviko en Farm Frites nu meerjarige contracten aan voor de prijs van vorig jaar. Telers die daarvoor kiezen, leggen hun aardappelen dan twee of drie jaar vast voor de prijs van 2020. Eigenlijk is dat het prijsniveau van teeltjaar 2019. Alleen de langbewaarders kregen er in 2020 wat bij om de gestegen kosten voor kiemremming te compenseren.
Telers moeten een lastige keus maken, nu een lagere contractprijs accepteren, of op langere termijn een contract tekenen op het prijsniveau van twee jaar geleden. De industrie is wel optimistisch over de groei in aardappelafzet in het post-coronatijdperk. McCain breidt de fabriek in Lelystad uit en Aviko bouwt er in België een fabriek bij en daar zijn allemaal extra aardappelen voor nodig.
Trend naar langere bewaring zet door
De vergelijking laat ook zien dat de trend naar lang bewaren doorzet. Het wegvallen van de vertrouwde kiemremmer chloorprofam is een hobbel die genomen moet worden, maar na het eerste jaar zonder chloorprofam blijkt dat veel telers met de alternatieve middelen goed in staat zijn hun aardappelen lang kiemvrij te houden. Iedere teler moet voor zijn bewaring en zijn rassen opnieuw leren wat voor zijn situatie de meest geschikte methode is. De inkoopmanagers van de fritesindustrie zijn ervan overtuigd dat de prijscompensatie voor kiemremming die vorig jaar doorgevoerd is, voldoende is om de meerkosten te dekken.
Desondanks wordt het prijsverschil tussen af-landaardappelen en bewaaraardappelen steeds groter. De prijslijsten voor de oude oogst lopen soms al door tot week 33, half augustus. Dat zijn dan veelal ‘papieren prijzen’, voor deze periode worden geen concrete contracten gesloten, maar het geeft wel aan dat er rekening mee wordt gehouden dat partijen lang worden doorgeschoven. De prijs voor deze laatste aardappelen is dan, inclusief vergoeding voor mechanische koeling, inmiddels het dubbele van de af-landprijs. De verwerkers hebben deze meerprijs over voor de zekerheid dat ze het jaarrond producten met dezelfde kwaliteit en specificaties kunnen leveren.
Bron Boerderij