In het geval van Oekraïne en Rusland is het duidelijk. De inval van Rusland in Oekraïne heeft de exportmogelijkheden van die landen drastisch beperkt. Dat geldt vooral voor Oekraïne. Dat land kon plots geen graan meer exporteren via de Zwarte Zee.

In plaats van 24 tot 25 miljoen ton, bleef de export nu steken op amper 19 miljoen ton. Dat terwijl de export tot eind januari nog veelbelovend was. Rusland heeft er zelf ook wel last van gehad, al komt de uitvoer vanuit dat land nog aardig weg met een totaal van zo’n 33 tot 34 miljoen ton.

Vraag naar graan VS en EU viel tegen

De vraag naar graan uit de Verenigde Staten en de Europese Unie viel ronduit tegen. De uitvoer vanuit deze graangebieden zou juist flink kunnen profiteren van het wegvallen van de export uit Oekraïne. Bovendien hadden deze gebieden de nodige productie om juist veel tarwe te exporteren. De tarwe-export uit de VS bleef met minder dan 20 miljoen ton steken op het laagste niveau in 50 jaar. Canada exporteerde ook veel minder tarwe, maar dat land kon niet meer verkopen vanwege een zwaar tegenvallende productie.

De Europese Unie zou gaan profiteren van een kleinere tarweproductie in Rusland, zo was de verwachting in de eerste helft van het verkoopseizoen. Het Amerikaanse ministerie van Landbouw schroefde de exportverwachtingen voor de EU in januari van dit jaar nog op naar 37,5 miljoen ton. Daarmee zou de EU de grootste exporteur worden ter wereld.

Uitvoer niet meer dan 29,2 miljoen ton

Volgens nog voorlopige cijfers van de Europese Commissie komt de uitvoer in het seizoen 2021-2022 niet verder dan 29,2 miljoen ton. En dat is dan de totale export, inclusief harde tarwe en tarwemeel. Zoals het hele seizoen het geval is, zal dat cijfer nog wel iets oplopen op basis van nagekomen posten, maar veel meer dan 29,5 miljoen ton zal het niet worden.

Daarmee is de export weliswaar zo’n 9% groter dan in het voorgaande seizoen, maar de mogelijk 37,5 miljoen ton bleef ver uit beeld. Rusland heeft het in dat opzicht beter gedaan en blijft zodoende ’s wereld grootste tarwe-exporteur met een uitvoer van zo’n 33 tot 34 miljoen ton.

De vooruitzichten voor het nieuwe seizoen zijn niet zo heel veel anders. Rusland rekent op een grote oogst en zal daarom de export van tarwe verder kunnen opschroeven. Ook Canada zal een meer nadrukkelijke rol hebben op de wereldmarkt met een oogst van normalere proporties.

Nog kleinere rol Oekraïne

Oekraïne zal een nog veel kleinere rol hebben als de exportproblemen via de Zwarte Zee niet (of niet voldoende) worden opgelost en de oorlog voortduurt. De export vanuit de VS wordt in het nieuwe seizoen geraamd op 21 à 22 miljoen ton, dat is vergelijkbaar met de prognose die een jaar geleden voor het afgelopen seizoen werd afgegeven.

Voor de Europese Unie ziet het er vooralsnog naar uit dat de export verder kan worden opgeschroefd. Ondanks de droogte in Zuid-Europa lijkt dit seizoen meer tarwe beschikbaar voor export. Een sterke dollar kan daarbij extra helpen om zodoende concurrerender te zijn te opzichte van de tarwe uit de VS.