Hoongelach viel Jaap Haanstra ten deel toen hij in 2014 voorspelde dat de tarweprijs binnen vijf jaar zou stijgen tot 300 euro per ton. Vaak en tot vervelens toe is de voormalige voorzitter van LTO-vakgroep Akkerbouw hieraan herinnerd. Hij deed zijn voorspelling tijdens een themadag voor de Nederlandse Graanhandel in Wageningen, op dat moment bevond de tarwemarkt zich in een behoorlijke dip. De Matif noteerde toen nauwelijks meer dan 150 euro per ton.

Hoewel hij er twee jaar naast zat, getuigt de voorspelling van Haanstra toch van een helder inzicht in de tarwemarkt. De oud-bestuurder gaf in 2014 al aan dat om te voldoen aan de tarwebehoefte van de groeiende wereldbevolking elk jaar een recordproductie bijna een vereiste is.

Dalende wereldvoorraden

De laatste twee jaar is dat zeker niet gelukt. De wereldvoorraad aan tarwe is volgens de cijfers van het Amerikaanse landbouwministerie USDA vanaf seizoen 2019-2020 gedaald van 294,8 miljoen tot 277,2 miljoen ton. Dat gaat om berekende voorraden, die nog altijd goed zijn voor ruim achttien weken wereldconsumptie. Hierbij hoort standaard de aantekening dat meer dan de helft van de wereldvoorraad aan tarwe strategisch opgeslagen ligt in China.

Vooral in Europa neemt de zorg over de beschikbaarheid van voldoende eiwitrijke tarwe toe. Er is zoveel vraag naar hoogwaardig tarwe dat op sommige markten de kwaliteitsspecificaties al naar beneden worden bijgesteld. Wat ook meespeelt, zijn de hoge transportkosten. Het maakt de tarwe uit Europa aantrekkelijk voor grote afnemers op de exportmarkt die op relatief korte afstand zitten, zoals het Midden-Oosten en Noord-Afrika.

Psychologische grens

De Matif in Parijs noteerde vorige week voor tarwe op levering in december voor het eerst meer dan 300 euro per ton. Volgens beursmakelaar De Vries & Westermann is daarmee een psychologische grens doorbroken. Dat lijkt te kloppen, want deze week stijgen de tarwenoteringen door. Inmiddels is bij de Matif voor alle leveringscontracten van tarwe van oogst 2021 de vraagprijs hoger dan 300 euro.

Analisten omschrijven de tarwemarkt als vast en dat wijst erop dat het huidige prijsniveau geen incident is. De termijnnoteringen voor tarwe van oogst 2022 bevestigen deze marktstemming. De contracten voor september en december 2022 stegen de afgelopen maand met ruim 14 procent van 240 naar 275 euro per ton.

Weinig hoopgevend

Overigens zijn de eerste berichten over pasgezaaide tarwepercelen op het noordelijk halfrond nog weinig hoopgevend. Met name in het Zwarte Zeegebied en Noord-Amerika is sprake van een moeizame start van het tarwegewas vanwege de droogte. Het zijn nog geen voortekenen voor een recordproductie in 2022. Zolang daar geen sprake van is, kunnen akkerbouwers profiteren van mooie tarweprijzen.